Tổng quan về công tắc áp suất gió

Trong bối cảnh tự động hóa công nghiệp tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, các hệ thống HVAC, phòng sạch và dây chuyền sản xuất hiện đại đều đòi hỏi khả năng giám sát chặt chẽ về lưu lượng và áp suất gió. Để đảm bảo môi trường làm việc ổn định, an toàn và tiết kiệm năng lượng và công tắc áp suất gió (Air Differential Pressure Switch) trở thành thiết bị không thể thiếu trong nhiều ứng dụng kỹ thuật.

Hãy cùng Mạnh Tùng tìm hiểu chi tiết về công tắc áp suất gió qua bài viết này.

Giới thiệu tổng quan về công tắc áp suất gió

Công tắc áp suất gió là thiết bị cảm biến chênh lệch áp suất giữa hai vùng không khí. Nó hoạt động bằng cách phát hiện khi áp suất đạt hoặc vượt ngưỡng cài đặt, từ đó đóng/ngắt mạch điện để điều khiển thiết bị liên quan như quạt gió, máy nén hoặc hệ thống cảnh báo.

Trong hệ thống HVAC, phòng sạch, lò sấy hoặc nhà máy điện tử, công tắc áp suất gió đóng vai trò kiểm soát luồng không khí ổn định, bảo vệ thiết bị khỏi tình trạng quá tải và duy trì điều kiện áp suất lý tưởng cho quy trình sản xuất. Thiết bị này thường được tích hợp trong hệ thống tự động hóa, kết nối với PLC hoặc bộ điều khiển trung tâm để tạo nên chu trình vận hành hoàn toàn tự động.

Cấu tạo và cách hoạt động

Một công tắc áp suất gió tiêu chuẩn gồm 4 thành phần chính:

• Buồng cảm biến áp suất: nơi tiếp nhận tín hiệu áp suất từ đường ống hoặc không gian cần đo.
• Màng ngăn (diaphragm): cấu tạo bằng cao su hoặc silicon, có độ nhạy cao, biến dạng khi áp suất thay đổi.
• Lò xo hiệu chỉnh: tạo lực cân bằng, cho phép điều chỉnh ngưỡng áp suất kích hoạt.
• Tiếp điểm hoặc mạch điện tử: chuyển đổi biến dạng cơ học của màng ngăn thành tín hiệu điện, gửi về bộ điều khiển.

Cách hoạt động:
Khi áp suất gió tại đầu đo thay đổi, màng ngăn sẽ biến dạng. Khi chênh lệch áp suất đạt đến giá trị cài đặt, lò xo kích hoạt tiếp điểm, đóng hoặc ngắt mạch điện. Tín hiệu này được sử dụng để điều khiển quạt, cảnh báo tắc lọc, hay kích hoạt hệ thống bù áp.

Một số dòng công tắc điện tử hiện nay còn tích hợp cảm biến vi sai áp suất và hiển thị số, giúp kỹ sư dễ dàng giám sát và hiệu chỉnh thông số chính xác hơn.

Nguyên lý hoạt động

Về nguyên tắc, công tắc áp suất gió hoạt động dựa trên chênh lệch áp suất giữa hai đầu đo. Khi có sự thay đổi áp suất, lực tác động lên màng ngăn biến đổi, làm thay đổi trạng thái của tiếp điểm điện bên trong thiết bị.

Có hai loại nguyên lý phổ biến:

• Công tắc cơ học (Mechanical Type):
  Dựa trên biến dạng của màng và lực nén của lò xo. Khi chênh áp vượt ngưỡng, tiếp điểm cơ đóng/ngắt mạch điện. Loại này đơn giản, bền bỉ, ít hỏng hóc.
• Công tắc điện tử (Electronic Type):
  Sử dụng cảm biến vi sai để đo chênh lệch áp suất, xuất ra tín hiệu analog (4–20mA hoặc 0–10V). Phù hợp với hệ thống tự động hóa yêu cầu độ chính xác cao và khả năng giám sát từ xa.

Tùy theo yêu cầu kỹ thuật và môi trường lắp đặt, kỹ sư có thể lựa chọn loại công tắc phù hợp để đạt hiệu quả tối ưu.

Ưu điểm nổi bật

• Độ chính xác và độ nhạy cao, giúp giám sát áp suất gió trong khoảng rất nhỏ (vài Pascal).
• Phản hồi nhanh, đảm bảo tín hiệu được truyền kịp thời đến hệ thống điều khiển.
• Kích thước nhỏ gọn, dễ lắp đặt trong tủ điện, trên ống gió hoặc tường kỹ thuật.
• Tương thích tốt với PLC, DDC và các hệ thống điều khiển tự động.
• Độ bền cơ học cao, chống rung, chịu ẩm tốt, phù hợp khí hậu Việt Nam.
• Chi phí đầu tư và bảo trì thấp, vận hành ổn định trong thời gian dài.

Phân loại công tắc áp suất gió phổ biến

Công tắc áp suất gió được phân loại dựa trên nguyên lý hoạt động và chức năng ứng dụng. Mỗi loại có đặc điểm kỹ thuật riêng, phù hợp cho từng môi trường và yêu cầu điều khiển cụ thể trong hệ thống tự động hóa.

Phân loại theo nguyên lý hoạt động

a. Công tắc áp suất gió dạng cơ (Mechanical Differential Pressure Switch)

• Hoạt động dựa trên cơ cấu màng đàn hồi hoặc lò xo, khi có chênh lệch áp suất, màng sẽ dịch chuyển và đóng/ngắt tiếp điểm cơ học.
• Ưu điểm: Giá thành thấp, cấu tạo đơn giản, dễ bảo trì.
• Nhược điểm: Độ chính xác vừa phải, dễ bị trễ hoặc sai lệch khi môi trường có rung động hoặc nhiệt độ cao.
• Thường được sử dụng trong các hệ thống quạt gió, lọc bụi, hoặc điều hòa dân dụng.

b. Công tắc áp suất gió dạng điện tử (Electronic Differential Pressure Switch)

• Ứng dụng cảm biến vi sai áp suất để đo và xử lý tín hiệu điện tử.
• Cung cấp ngõ ra Analog (0–10V hoặc 4–20mA) và có thể tích hợp nhiều đầu ra rơ-le cảnh báo.
• Ưu điểm: Độ chính xác cao, phản hồi nhanh, dễ kết nối PLC hoặc BMS.
• Thường được lắp đặt trong các hệ thống HVAC trung tâm, phòng sạch, tủ điện điều khiển thông minh.

Phân loại theo chức năng hoặc mục đích sử dụng

a. Công tắc chênh áp gió (Differential Air Pressure Switch)

• Dùng để đo sự chênh lệch áp suất giữa hai vùng khí, giúp phát hiện tắc lọc, hỏng quạt hoặc mất áp trong ống gió.
• Ứng dụng chủ yếu trong hệ thống HVAC/R, phòng sạch, nhà máy sản xuất điện tử.

b. Công tắc áp suất cầu thang (Staircase Pressure Switch)

• Được lắp trong hệ thống tạo áp dương cầu thang thoát hiểm, giúp ngăn khói lan vào khu vực dân cư khi xảy ra cháy.
• Thiết bị này được yêu cầu trong hệ thống PCCC hiện đại, đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn an toàn công trình.

c. Công tắc chênh áp gió hút ngược (Negative/Reverse Air Pressure Switch)

• Dùng trong các buồng áp âm, phòng thí nghiệm sinh học, nhà máy dược phẩm, nơi cần tạo áp suất âm để ngăn ô nhiễm hoặc bụi lan ra ngoài.
• Còn gọi là công tắc áp suất chân không (Vacuum Pressure Switch) – giúp giám sát và điều khiển quạt hút hoặc van xả khí.

Ứng dụng thực tế

Công tắc áp suất gió được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực tự động hóa và kiểm soát môi trường, đặc biệt là:

Trong hệ thống HVAC

Trong các hệ thống điều hòa – thông gió trung tâm, công tắc áp suất gió được lắp tại ống gió, quạt cấp – quạt hồi, AHU, FCU để:

• Giám sát chênh lệch áp suất giữa hai vùng khí.
• Phát hiện tình trạng tắc lọc, hư quạt hoặc mất áp gió.
• Gửi tín hiệu điều khiển tăng/giảm tốc quạt nhằm duy trì áp suất ổn định.

Thiết bị giúp bảo vệ động cơ quạt, nâng cao hiệu quả vận hành và tiết kiệm năng lượng cho toàn hệ thống.

Trong phòng sạch và nhà máy điện tử

Công tắc áp suất gió đóng vai trò duy trì áp suất dương giữa các khu vực, ngăn bụi xâm nhập và bảo vệ môi trường sản xuất.
Ứng dụng phổ biến trong nhà máy linh kiện điện tử, dược phẩm, thực phẩm, giúp giám sát áp suất sau bộ lọc HEPA và cảnh báo khi lọc bị tắc.

• Ví dụ 1: Nhà máy linh kiện điện tử ở Bắc Ninh dùng Dwyer DPS để theo dõi áp suất lọc gió, phát hiện tắc lọc sớm, đảm bảo lưu lượng gió và tiêu chuẩn phòng sạch.
• Ví dụ 2: Trung tâm thương mại tại TP.HCM dùng Siemens QBM2030 trong AHU để điều khiển lưu lượng gió cấp, giúp tối ưu năng lượng và kéo dài tuổi thọ thiết bị.

Các ứng dụng công nghiệp khác

Ngoài HVAC và phòng sạch, công tắc áp suất gió còn được dùng trong:

• Nhà máy xi măng, thép, giấy: giám sát áp suất khí nén, hệ thống hút bụi.
• Lò sấy công nghiệp: kiểm soát dòng khí nóng.
• Phòng máy nén khí: theo dõi hiệu suất lọc gió đầu vào/ra.

Thiết bị này là thành phần tiêu chuẩn trong các hệ thống tự động hóa khí hiện nay nhờ độ bền, độ chính xác và khả năng đáp ứng nhanh.

Ví dụ thực tế

• Tại nhà máy linh kiện điện tử ở Bắc Ninh, hệ thống phòng sạch sử dụng công tắc áp suất gió Dwyer ADPS để phát hiện tắc màng lọc, giúp kỹ sư bảo trì xử lý kịp thời, đảm bảo lưu lượng gió ổn định.
• Trong trung tâm thương mại tại TP.HCM, thiết bị Siemens QBM2030 được tích hợp trong AHU để điều khiển tự động lưu lượng gió cấp, tối ưu năng lượng và nâng cao hiệu quả điều hòa.

Mua công tắc áp suất gió chính hãng ở đâu

Thị trường Việt Nam hiện có nhiều dòng công tắc áp suất gió với mẫu mã và chất lượng khác nhau. Để đảm bảo độ chính xác, độ bền, tính ổn định, kỹ sư nên lựa chọn đơn vị phân phối uy tín, có chứng nhận CO–CQ, hỗ trợ kỹ thuật và bảo hành rõ ràng.

Mạnh Tùng – nhà phân phối chính thức các dòng công tắc áp suất gió từ Siemens, Dwyer, Lefoo, Autonics… tại Việt Nam.
Đội ngũ kỹ sư của Mạnh Tùng hỗ trợ tư vấn lựa chọn thiết bị phù hợp với từng ứng dụng HVAC, phòng sạch hay dây chuyền sản xuất công nghiệp.
Tất cả sản phẩm đều được nhập khẩu chính hãng, có chứng từ xuất xứ và bảo hành đầy đủ.

---

Kết luận

Công tắc áp suất gió là thiết bị nhỏ nhưng có vai trò quan trọng trong việc giám sát, cảnh báo và điều khiển hệ thống khí nén – thông gió – phòng sạch trong các dây chuyền tự động hóa hiện đại. Việc lựa chọn đúng loại công tắc giúp nâng cao độ tin cậy, giảm tiêu hao năng lượng và tăng tuổi thọ thiết bị.

Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực thiết bị công nghiệp và tự động hóa, Mạnh Tùng tự hào là đối tác cung cấp công tắc áp suất gió uy tín, mang đến giải pháp đo lường tối ưu và hiệu quả cho các kỹ sư, nhà thầu và doanh nghiệp trên toàn quốc.

Xem thêm các bài viết liên quan:

Công tắc áp suất là gì? Tổng quan về công tắc áp suất

Tổng quan về cảm biến áp suất nước tĩnh

Cảm biến áp suất gió là gì? Tổng quan về cảm biến áp suất gió

---

Cảm ơn quý khách đã truy cập vào website MTEE.VN. Kính chúc quý khách nhận được những thông tin hữu ích và có những trải nghiệm tuyệt vời trên trang.